PSALM 78 (77 ) Ps 78 Psalm pouczający na podstawie refleksji nad historią narodu i nad zbawczą pomocą Bożą. Styl deuteronomiczny.

Dzieje narodu szkołą służby Bożej

1 Pieśń pouczająca. Asafowy.

Słuchaj, mój ludu, nauki mojej;

nakłońcie wasze uszy na słowa ust moich.

2 Do przypowieści 78 ,2 Psalmista zamierza wydobyć pouczające wnioski z przejawów opieki Bożej nad biegiem historii narodu. Mt 13 ,35 odnosi ten wiersz do nauczania Chrystusa Pana w przypowieściach. otworzę me usta,

wyjawię tajemnice zamierzchłego wieku.

3 Cośmy słyszeli i cośmy poznali,

i co nam opowiedzieli nasi ojcowie,

4 tego nie ukryjemy przed ich synami.

Opowiemy przyszłemu potomstwu

chwałę Pana i Jego potęgę,

i cuda, których dokonał.

5 Albowiem nadał On w Jakubie przykazania

i ustanowił Prawo w Izraelu,

aby to, co zlecił naszym ojcom,

przekazywali swym synom,

6 aby to poznało przyszłe pokolenie,

synowie, co się narodzą,

7 że mają pokładać nadzieję w Bogu

i nie zapominać dzieł Boga,

lecz strzec Jego poleceń.

8 A niech nie będą jak ich ojcowie

pokoleniem opornym, buntowniczym,

pokoleniem o niestałym sercu,

którego duch nie dochowuje Bogu wierności.

9 Synowie Efraima,

uzbrojeni w łuki,

w dniu bitwy poszli w rozsypkę.

10 Nie zachowali przymierza z Bogiem

i nie chcieli postępować według Jego Prawa 78 ,10 Krytyka schizmy religijnej państwa północnego („synowie Efraima”), które tym samym naruszyło przymierze; autor wróci do tego tematu w w. 67 ..

11 Zapomnieli o Jego dziełach

i o cudach, które im ukazał.

12 Uczynił cuda przed ich ojcami

w ziemi egipskiej, na równinie Soanu 78 ,12 Czyli Tanis (LXX)..

13 78 ,13 n Opis wędrówki na pustyni; por. 105 [104 ],39 ; Wj 13 ,21 n; 14 ,1 .21 n. Rozdzielił morze, a ich przeprowadził

i wody ustawił jak groblę.

14 W dzień ich prowadził obłokiem,

a przez całą noc blaskiem ognia.

15 78 ,15 n Por. 95 [94 ],8 n; 105 [104 ],41 ; Wj 17 ,6 . Rozłupał skały w pustyni

i jak wielką otchłanią obficie ich napoił.

16 Wydobył ze skały strumienie

i sprawił, że woda popłynęła jak rzeka.

17 Lecz nadal grzeszyli przeciw Niemu,

obrażali Najwyższego w jałowej krainie.

18 78 ,18 nn Por. Wj 16 ,3 -8 ; Lb 11 ,4 -15 . Wystawiali Boga na próbę w swych sercach,

żądając strawy dla swoich zachcianek.

19 Mówili przeciw Bogu,

rzekli: «Czyż Bóg potrafi

nakryć stół na pustyni?

20 Oto w skałę uderzył,

popłynęły wody i trysnęły strumienie.

Czy także potrafi dostarczyć chleba

albo ludowi swemu przygotować mięso?»

21 Toteż gdy Pan usłyszał, zapałał gniewem,

i ogień rozgorzał przeciw Jakubowi,

<i gniew jeszcze wezbrał przeciw Izraelowi> 78 ,21 Prawdopodobnie dublet wiersza poprzedniego.,

22 że nie uwierzyli w Boga

i nie zaufali Jego pomocy.

23 Potem z góry wydał rozkaz chmurom

i bramy nieba otworzył,

24 i spuścił jak deszcz mannę do jedzenia,

dał im zboże z nieba 78 ,24 Wiersz przytoczony w mowie eucharystycznej Jezusa; por. J 6 ,31 -34 .49 -58 ..

25 Chleb mocarzy 78 ,25 Jako „mocarzy” podają psalmy (np. 103 [102 ],20 ) istoty niebieskie; także Pan nazwany jest „mocarzem” (abir) w 132 [131 ],2 .5 ; por. „Wszechmocny” u Iz 1 ,24 ; 49 ,26 . spożywali ludzie –

żywności zesłał im do syta.

26 Wzbudził na niebie wicher od wschodu

i mocą swą sprowadził wiatr południowy.

27 78 ,27 n Por. Wj 16 ,13 nn; Lb 11 ,31 n. I zesłał im mięso, jak kurzawę,

i ptaki skrzydlate, jak morski piasek.

28 Sprawił, że pospadały na ich obóz,

dokoła ich namiotów.

29 Jedli więc i nasycili się w pełni,

i zaspokoił ich pożądanie.

30 Jeszcze nie zaspokoili swego pożądania

i pokarm był jeszcze w ich ustach,

31 gdy wezbrał przeciw nim gniew Boży:

pozabijał ich dostojników,

a młodzieńców Izraela powalił 78 ,31 Por. Lb 11 ,33 n..

32 Jednakże nadal grzeszyli

i nie wierzyli Jego cudom.

33 Szybko ich dni zakończył

i lata ich nagłą zatratą.

34 Gdy ich zabijał, szukali Go,

nawracali się i znów szukali Boga.

35 I przypominali sobie, że Bóg jest dla nich opoką,

że Bóg Najwyższy ich wybawicielem.

36 Lecz oszukiwały Go ich usta

i okłamywał Go ich język.

37 78 ,37 n Historię zbawienia znaczą grzechy i niewierność Izraela; karę Bożą za nie ogranicza Boże miłosierdzie, na które naród odpowiada znów niewiernością. Ich serce nie trwało przy Nim,

w przymierzu z Nim nie byli stali.

38 On jednak, litując się,

odpuszczał winę, a nie wytracał ich,

i często powściągał swój gniew,

i nie pobudzał całej swej zapalczywości.

39 Przypominał sobie, że są tylko ciałem,

tchnieniem, które odchodzi, a nie wraca 78 ,39 Ciało jest tu czynnikiem słabości człowieka i przemijalności; por. 103 [102 ],14 nn; Rdz 6 ,3 ; Iz 40 ,6 nn..

40 Ileż razy drażnili Go na pustyni

i zasmucali Go na pustkowiu!

41 I ponownie Boga wystawiali na próbę,

gniewali Świętego Izraela.

42 Nie pamiętali Jego ręki –

dnia, w którym ich wybawił od ciemięzcy,

43 kiedy czynił w Egipcie swe znaki

i swoje cuda na równinie Soanu 78 ,43 Zob. przyp. do 78 [77 ],12 . Następne ww. (44 -51 ) opisują plagi egipskie (Wj 7 ,8 –12 ,30 ), przedstawione w nieco zmienionej formie i porządku niż w tradycji Wj.,

44 i rzeki ich w krew zamienił,

oraz ich strumienie, aby pić nie mogli.

45 Nasłał na nich muchy, które ich kąsały,

i zgubne dla nich żaby.

46 Ich zbiory wydał owadom,

a owoc ich pracy – szarańczy.

47 Poraził gradem ich winnice,

a szronem – ich sykomory.

48 Ich bydło wydał na pastwę zarazy,

a na pastwę choroby – ich trzody.

49 Zesłał na nich żar swojego gniewu:

oburzenie, zapalczywość i udrękę –

orszak zwiastunów klęski 78 ,49 Por. Wj 12 ,23 , gdzie mowa jest o „niszczycielu”..

50 Dał ujście swojemu gniewowi,

nie zachował ich od śmierci,

ich życie wydał zarazie.

51 I poraził w Egipcie wszystko pierworodne 78 ,51 Por. Wj 12 ,29 .,

pierwsze ich płody w namiotach Chama.

52 A swój lud wyprowadził jak owce

i powiódł przez pustynię jak trzodę.

53 Wiódł ich bezpiecznie, tak że się nie bali,

a ich wrogów przykryło morze 78 ,53 Por. Wj 14 ,27 nn..

54 Doprowadził ich do swej ziemi świętej,

do gór, które nabyła Jego prawica;

55 i wygnał przed nimi narody,

a im losem wyznaczył dziedzictwo

i w namiotach tamtych osadził szczepy Izraela.

56 78 ,56 nn Charakterystyka postępowania Izraelitów w okresie sędziów.Ale wystawiali na próbę i drażnili Boga Najwyższego,

i Jego przykazań nie strzegli.

57 Odstępowali zdradziecko, jak ich ojcowie,

byli zmienni jak łuk zawodny.

58 Pobudzali Go do gniewu przez swoje wyżyny

i wzniecali Jego zazdrość swoimi rzeźbami.

59 Bóg usłyszał i zapłonął gniewem,

i zupełnie odrzucił Izraela.

60 I porzucił mieszkanie w Szilo 78 ,60 Por. Jr 7 ,12 z przyp.; 26 ,6 .,

przybytek, gdzie mieszkał wśród ludzi.

61 I oddał swoją moc w niewolę,

a swą chwałę 78 ,61 Arkę Przymierza, która wpadła w ręce Filistynów w czasie jednej z potyczek (1 Sm 4 ,11 ). w ręce nieprzyjaciół.

62 I wydał pod miecz swój naród,

i rozjątrzył się na swoje dziedzictwo.

63 Młodzieńców ich pochłonął ogień,

a nad ich pannami nie śpiewano pieśni weselnych.

64 Ich kapłani poginęli od miecza,

a ich wdowy nie mogły lamentować.

65 Lecz Pan się ocknął jak ze snu,

jak wojownik winem zmożony.

66 I uderzył od tyłu na swych nieprzyjaciół,

wieczystą sromotą ich okrył 78 ,66 Aluzja do nieszczęść, jakie spotkały Filistynów przetrzymujących arkę: 1 Sm rozdz. 5 ..

67 Odrzucił namiot Józefa

i nie wybrał szczepu Efraima 78 ,67 Aluzja do królestwa północnego – Izraela.,

68 lecz wybrał pokolenie Judy,

górę Syjon, którą umiłował.

69 I wzniósł swoją świątynię, jak wysokie niebo,

jak ziemię, którą ugruntował na wieki.

70 Wybrał swego sługę, Dawida,

i wziął go z owczych zagród;

71 powołał go, gdy chodził za karmiącymi [owcami],

by pasł Jakuba, lud Jego,

i Izraela, Jego dziedzictwo.

72 On ich pasł w prawości swego serca

i roztropną prowadził ręką.