Różne przestrogi i rady

1  Nie czyń zła, aby cię zło nie pochłonęło.

2  Odstąp od nieprawości, a ona odstąpi od ciebie.

3 Synu, nie siej w bruzdy niesprawiedliwości,

a zła nie będziesz żął siedmiokrotnie.

4  Nie szukaj władzy u Pana

ani zaszczytnego miejsca u króla!

5 Nie usprawiedliwiaj się przed Panem

i nie staraj się uchodzić za mądrego przed królem!

6 Nie staraj się zostać sędzią,

bo może nie zdołasz wykorzenić niesprawiedliwości,

może zlękniesz się oblicza władcy

i na szwank narazisz swoją prawość.

7 Nie wykraczaj przeciw ludowi miasta

ani nie poniżaj siebie wobec tłumu.

8 Nie wikłaj się w grzech dwukrotnie,

albowiem i za jeden nie będziesz wolny od kary.

9 Nie mów: «Wejrzy na wielką liczbę mych darów,

a kiedy złożę ofiarę Bogu Najwyższemu, przyjmie ją».

10 Niech nie zabraknie ufności w twej modlitwie

i nie zaniedbuj czynić jałmużny!

11 Nie naśmiewaj się z człowieka, który w duszy ma gorycz,

jest bowiem Ktoś, kto poniża, ale i wywyższa.

12 Przeciw bratu nie uprawiaj kłamstwa

ani nie czyń podobnie wobec przyjaciela!

13 Nie chciej się posługiwać żadnym kłamstwem,

albowiem trwanie w nim [nie wyjdzie] na dobre.

14 Na zgromadzeniu starszych nie bądź gadatliwy,

a w modlitwie swej nie powtarzaj słowa.

15 Nie czuj wstrętu do pracy uciążliwej

i do uprawy roli, której Twórcą jest Najwyższy.

16 Nie doliczaj siebie do mnóstwa grzeszników,

pamiętaj, że gniew karzący nie zwleka.

17 Upokórz bardzo swą duszę,

albowiem karą dla bezbożnych ogień i robak.

18 Nie wymieniaj przyjaciela za pieniądze

ani brata prawdziwego za złoto z Ofiru^s.

19 Nie oddalaj się od żony mądrej i dobrej,

albowiem jej życzliwość cenniejsza niż złoto.

20 Nie krzywdź sługi rzetelnie pracującego

ani najemnika oddającego się zajęciu z całej duszy!

21 Dusza twa niech miłuje rozumnego sługę,

i nie pozbawiaj go wolności!

Dzieci i żona

22 Posiadasz stada? Doglądaj ich,

a jeśli masz z nich pożytek, niech zostaną przy tobie!

23 Masz dzieci? Wychowuj je,

zginaj im karki od młodości!

24 Masz córki? Czuwaj nad ich ciałem,

a twarzy pogodnej im nie ukazuj!

25 Wydaj za mąż córkę, a dokonasz wielkiego dzieła,

ale daj ją mądremu mężowi!

26 Masz żonę według twego upodobania, nie odrzucaj jej,

ale znienawidzonej nie obdarzaj zaufaniem.

Rodzice

27 Z całego serca czcij swego ojca,

a boleści rodzicielki nie zapominaj!

28 Pamiętaj, że oni cię zrodzili,

cóż im zwrócisz za to, co oni tobie dali?

Kapłani

29 Z całej duszy bój się Pana

i szanuj Jego kapłanów!

30 Z całej siły miłuj Tego, co cię stworzył,

i sług Jego nie opuszczaj!

31 Bój się Pana i oddawaj cześć kapłanowi,

oddaj część mu należną, jak ci nakazano:

pierwociny z ofiary przebłagalnej, dar łopatek

z ofiary oczyszczenia i pierwociny rzeczy świętych.

Biedni i doświadczani

32 Wyciągnij rękę do ubogiego,

aby twoje błogosławieństwo było pełne.

33 Miej dar łaskawy dla każdego, kto żyje,

a nawet umarłemu nie odmawiaj łaski!

34 Nie odsuwaj się od płaczących

i smuć się z zasmuconymi!

35 Nie ociągaj się z odwiedzeniem chorego człowieka,

albowiem za takie [czyny] będą cię miłować.

Roztropność i zastanowienie

36 We wszystkich swoich sprawach pamiętaj o swym końcu,

a nigdy nie zgrzeszysz.