Pożyczka

1  Kto jest miłosierny, pożycza bliźniemu,

a kto wspomaga go swą ręką, wypełnia przykazania.

2 Pożycz bliźniemu, gdy jest w potrzebie,

a także [dług] oddaj mu w swoim czasie;

3 dotrzymaj słowa, bądź godny jego zaufania,

a zawsze znajdziesz to, czego będziesz potrzebował.

4 Wielu uważa pożyczkę za rzecz znalezioną

i sprawia kłopot tym, którzy ich wspomogli.

5 Do czasu, zanim otrzyma, całuje go po rękach

i o bogactwach bliźniego mówi cichym głosem;

ale się ociąga, gdy przyjdzie pora zwrotu,

i odpowiada słowami niechętnymi,

a na czasy się skarży.

6 Jeśli zaś zdoła, zwróci zaledwie połowę,

i należy uważać to za rzecz znalezioną;

a jeśli nie będzie mógł [zwrócić], pozbawi wierzyciela pieniędzy,

który bez powodu zyska sobie wroga,

odpłaci mu przekleństwami i obelgami,

a zamiast czci odpłaci mu zelżywością.

7 Wielu się więc powstrzymuje nie ze złego usposobienia,

ale z obawy, by nie ponieść straty bez powodu.

Jałmużna

8 Poza tym bądź dla biednego łaskawy

i nie daj mu długo czekać na jałmużnę!

9 Zgodnie z przykazaniem zajmij się biedakiem

i stosownie do jego potrzeby nie odsyłaj go z pustymi rękami!

10 Strać raczej pieniądze dla brata i przyjaciela,

niżby miały zardzewieć, zmarnować się pod kamieniem.

11 Rozporządź swym bogactwem według przykazań Najwyższego,

a przyniesie ci to więcej korzyści niż złoto.

12 Zamknij jałmużnę w spichlerzach swoich,

a ona wybawi cię z każdego nieszczęścia.

13 Lepiej niż mocna tarcza i ciężka włócznia

będzie ona walczyć za ciebie z wrogiem.

Poręka

14 Człowiek dobry ręczyć będzie za bliźniego,

a bezwstydny go odtrąci.

15 Nie zapominaj dobrodziejstw poręczyciela,

dał bowiem siebie samego za ciebie.

16 Grzesznik za nic ma sobie dobrodziejstwa poręczyciela

i bez wdzięczności w sercu opuści swego wybawcę.

17 Poręka zgubiła wielu uczciwych

i wstrząsnęła nimi jak morska fala.

18 Ludzi możnych wypędziła z kraju,

tak że zabłądzili między obce narody.

19 Grzesznik uwikłany w porękę,

w pogoni za zyskiem wikła się w wyroki sądowe.

20 Pomagaj bliźniemu w miarę możności,

a uważaj na siebie, abyś nie upadł.

Gościnność

21 Pierwsze potrzeby życiowe: woda, chleb, odzienie

i dom osłaniający to, co wstydliwe.

22 Lepsze jest życie biednego pod osłoną belek

niż wspaniałe uczty u obcych.

23 Bądź zadowolony, czy masz mało, czy dużo,

a nie posłyszysz wymówek, że jesteś przybyszem.

24 Nędzne to życie chodzić od domu do domu,

a tam, gdzie mieszkasz jako przybysz, ust nie otworzysz.

25 Choć przyjmiesz kogoś do stołu i dasz pić, zamiast podzięki

posłyszysz przykre słowa:

26 «Chodź, przybyszu, przygotuj stół,

a jeśli coś masz w ręku, nakarm mnie!

27 Przybyszu, zrób miejsce godniejszemu,

brat w gościnę przybył do mnie, potrzebuję mieszkania».

28 Ciężkie są dla człowieka rozumnego

obelgi wierzyciela i wymawianie gościny.