KSIĘGI KRONIK

WSTĘP

Te dwie księgi, które tekst hebrajski nazywa Dibre Hajjamim (wydarzenia dni), a Wlg za LXX – Paralipomena (rzeczy opuszczone), stanowiły w oryginale jedną księgę. Obecnie uważa się nawet, że obie Księgi Kronik stanowiły tylko część jeszcze większego dzieła, obejmującego również Księgę Ezdrasza i Nehemiasza. Nazwa „Kroniki”, przyjęta w większości nowożytnych języków, pochodzi od św. Hieronima, który nazwał je „Kroniką całej historii świętej”. Księgi bowiem opisują dzieje całej ludzkości od Adama i początków narodu wybranego aż do zakończenia niewoli babilońskiej w 538 r. przed Chr., podając wiele szczegółów, które w innych księgach ST zostały opuszczone.

Zaznaczyć jednak należy, że Kroniki nie są dziełem historyka, lecz teologa, który w przeszłości swego narodu szukał światła i wzorów dla religijnego życia swoich współwyznawców, opuszczając, modyfikując lub dodając to, co odpowiadało jego koncepcji idealnej społeczności teokratycznej. Takie doskonałe wzory widział autor w postaciach Dawida i Salomona, im też poświęcił większą część swego dzieła.

Od Adama do Dawida są to prawie same rodowody, zaczerpnięte z kapłańskiego kodeksu Pięcioksięgu i ksiąg Jozuego, Samuela i Królewskich, przedstawione w świetle korzystnym dla pokolenia Judy, przodków Dawida, Lewitów i mieszkańców Jerozolimy i pomyślane jako odpowiedni wstęp do dziejów Dawida (1 Krn rozdz. 1 – 9). Szczegółowo zaś opisane jest panowanie Dawida (1 Krn rozdz. 10 – 20) i panowanie Salomona (2 Krn rozdz. 1 – 9), z pominięciem wszystkich wydarzeń kompromitujących tych królów, jak cudzołóstwo Dawida z Batszebą i zamordowanie jej męża Uriasza (2 Sm rozdz. 11), niewierność Salomona wobec Pana (1 Krl 11,1-8), a po podziale królestwa – tylko królów judzkich z dynastii Dawidowej, ze szczególnym uwzględnieniem królów wiernych przymierzu z Panem, pobożnych i religijnych na wzór Dawida, jak np. Ezechiasz i Jozjasz, którzy dbali o świątynię, kapłanów i lewitów (2 Krn rozdz. 10 – 36).

1 – 2 Krn powstały po niewoli babilońskiej (2 Krn 36,22n). Według tradycji izraelskiej napisał je Ezdrasz po powrocie z grupą wygnańców babilońskich w 458 r. przed Chr. Najprawdopodobniej jednak autorem był nieznany lewita z późniejszego okresu: 350 – 250 przed Chr., skoro pierwsza księga zna jedenaście pokoleń po Zorobabelu (3,19-24) i pozwala sobie na anachronizm w związku z monetą perską, darejkiem (29,7). 1 – 2 Krn powstały jednak nie później niż w III w. przed Chr., ponieważ Syrach (200 – 180) wykazuje już zależność od nich (por. Syr 47,10 z 1 Krn 16,4; 23,30-32; 25,1-7).

Historyczna wiarygodność, potwierdzona w wielu punktach przez najnowsze badania, nie może być podawana w wątpliwość. Materiały, które autor zebrał, są w istocie te same, co w innych księgach historycznych Pisma Świętego, tylko przedstawione z punktu widzenia teologa-deuteronomisty. Oprócz tradycji ustnej kronikarz używał różnych źródeł pisanych, zarówno biblijnych, jak i pozabiblijnych. Z pozabiblijnych znał przynajmniej czternaście źródeł, które wprawdzie nie zachowały się do naszych czasów, ale autor je wymienia: w 1 Krn 4,22; 9,1; 27,24; 29,29; 2 Krn 9,29; 12,15; 13,22; 16,11; 20,34; 24,27; 25,26; 26,22; 27,7; 28,26; 32,32; 33,18n; 35,25nn; 36,8. Były to dzieje królów judzkich czy izraelskich oraz pisma niekanoniczne ośmiu proroków.

Autorowi przyświecał podwójny cel: religijny i polityczny. Chciał on nawrócić swoich religijnie obojętnych współwyznawców, wykazując, że pomyślność i szczęście Izraelitów zależało od ich lojalności względem Boga, od wierności narodu przymierzu z Panem, od posłuszeństwa Prawu Mojżeszowemu i wiernego przestrzegania przepisów obrzędowych obowiązujących w świątyni jerozolimskiej. Wskazując zaś na świetną przeszłość królestwa Dawidowego i podkreślając znaczenie dynastii Dawida i obietnic z nią związanych, pragnął autor podnieść na duchu swych rodaków. Choć po powrocie z niewoli babilońskiej nie uzyskali oni narodowej niepodległości, to przecież Bóg może wskrzesić nowego Dawida, byleby Izraelici pozostali Mu wierni.

W LXX i Wlg Księgi Kronik następują bezpośrednio po Księgach Królewskich, w Biblii hebrajskiej zaś na samym końcu, jako ostatnie z tzw. Ketubim, czyli „Pism”, stanowiąc ostatnie księgi święte ST.

W odtworzeniu tekstu oryginalnego Kronik, który ma dużo niedokładności i skażeń w zachowanym tekście masoreckim, znaczne usługi oddają starożytne tłumaczenia LXX i Wlg, ponieważ zostały one dokonane ze spółgłoskowego tekstu hebrajskiego.