Śmierć króla Antiocha IV Epifanesa W czasie swojej wyprawy po górnej krainie , król Antioch dowiedział się , że w Persji w Elimais , jest miasto sławne z bogactwa , ze srebra i złota , że jest tam nadzwyczaj bogata świątynia , a w niej złote hełmy , pancerze i zbroja , jaką pozostawił tam król macedoński Aleksander , syn Filipa , który panował najpierw nad Grekami . Udał się więc tam , usiłował zdobyć miasto i obrabować je , to mu się jednak nie powiodło , gdyż mieszkańcy miasta poznali jego zamiary . Stanęli do walki przeciwko niemu , a on musiał się wycofać . Z wielkim smutkiem powrócił stamtąd i udał się do Babilonu . Do Persji przybył do niego jakiś posłaniec z wiadomością , że pobite są te wojska , które były wysłane do ziemi judzkiej ; przede wszystkim wyruszył Lizjasz na czele ogromnego wojska i został przez nich pobity ; oni zaś stali się naprawdę mocni dzięki broni , wojsku , a także dzięki wielkim łupom , które zabrali pobitemu wojsku ; zburzyli ohydę , którą wybudowano na ołtarzu w Jerozolimie , świątynię wokoło otoczyli wysokimi murami jak poprzednio , a także jego miasto Bet-Sur . Gdy król usłyszał o tych wypadkach , zdumiał się i przeraził do tego stopnia , że padł na łoże i ze smutku się rozchorował , bo nie tak się stało , jak sobie życzył . Przez wiele dni tam przebywał , gdyż przyszedł na niego ciężki smutek i nawet pomyślał , że umrze . Przywołał więc wszystkich swoich przyjaciół i powiedział do nich : « Sen odszedł od moich oczu , a troska gniecie me serce ; powiedziałem więc w swoim sercu : Doszedłem do tak wielkiej udręki i niepewności , w jakiej obecnie się znajduję , a przecież w używaniu swej władzy byłem łaskawy i miłosierny . Teraz jednak przypominam sobie całe zło , którego dopuściłem się w Jerozolimie . Zabrałem bowiem wszystkie srebrne i złote naczynia , które tam się znajdowały , i bez przyczyny wydałem rozkaz , aby wytępić wszystkich mieszkańców ziemi judzkiej . Wiem , że dlatego właśnie spotkało mnie to nieszczęście , i oto od wielkiego smutku ginę na obcej ziemi ». Wtedy przywołał Filipa , jednego ze swych przyjaciół , i ustanowił go zarządcą nad całym swoim królestwem . Potem wręczył mu diadem , płaszcz swój i sygnet , aby wychował jego syna , Antiocha , i wyuczył go tak , aby umiał rządzić . Tam też król Antioch zakończył swe życie w sto czterdziestym dziewiątym roku . Antioch V Eupator a Juda Machabeusz Gdy Lizjasz dowiedział się , że król zakończył swe życie , ustanowił królem jego syna Antiocha , którego wychowywał od samej młodości . Nadał mu też przydomek Eupator . Ci , którzy przebywali na zamku , robili wokoło świątyni zasadzki na Izraela . Na każdym kroku wyrządzali im krzywdy , a wspomagali pogan . Juda więc postanowił ich wytępić i zwołał cały lud , aby dokonać przeciw nim oblężenia . Zeszli się wszyscy razem i rozpoczęli oblężenie jego w sto pięćdziesiątym roku . Sprowadzono też kusze i machiny oblężnicze . Ale spomiędzy oblężonych wydostało się kilku , a dołączyli się do nich niektórzy bezbożni Izraelici , i poszli do króla , mówiąc : « Ile jeszcze czasu upłynie , nim wydasz wyrok i zemścisz się za naszych braci ? Twojemu ojcu chętnie służyliśmy , wykonywaliśmy jego rozkazy i postępowaliśmy zgodnie z jego poleceniami . Dlatego oblężono nas na zamku , dlatego też synowie narodu naszego stali się wrogami dla nas . Ponadto mordowali każdego z naszych , kogo schwytali , i zrabowali nasze posiadłości . Wyciągnęli swe ręce nie tylko przeciwko nam , ale także przeciwko wszystkim swoim okolicznym krainom . A oto dzisiaj oblegają zamek w Jerozolimie , aby go zdobyć . Umocnili nawet świątynię i Bet-Sur . Jeżeli ze swej strony nie uprzedzisz ich jak najprędzej , to jeszcze gorszych rzeczy się dopuszczą i nie będziesz już mógł ich powstrzymać ». Gdy król to usłyszał , rozgniewał się i zwołał na naradę wszystkich swoich przyjaciół , dowódców swego wojska i przełożonych nad konnicą . Z innych państw i z wysp zamorskich przybywali do niego wynajęci żołnierze , a liczba jego wojska wynosiła sto tysięcy piechoty , dwadzieścia tysięcy konnicy i trzydzieści dwa słonie wyćwiczone w walce . Bitwa pod Bet-Zacharia Przeszli oni przez Idumeę i koło Bet-Sur rozłożyli się obozem . Przez wiele dni walczyli i budowali machiny oblężnicze , ale [ obrońcy ] robili wypady , palili je i walczyli mężnie . Wtedy Juda odstąpił od zamku i rozłożył się obozem pod Bet-Zacharia naprzeciwko królewskiego obozu . Wczesnym rankiem król wyruszył i szybko wyprowadził wojsko w stronę Bet-Zacharia . Wojska ustawiły się do bitwy i zagrano na trąbach . Słoniom pokazano sok winnych jagód i morwy , aby je rozjuszyć do bitwy . Bestie poprzydzielano do falang i przy każdym słoniu ustawiono tysiąc żołnierzy ubranych w łańcuszkowe pancerze i mających głowy okryte hełmami z brązu . Ponadto do każdej bestii przydzielono po pięciuset wyborowych jeźdźców . Oni już przedtem byli do bestii przydzieleni : gdzie ona była , tam byli i oni , gdzie ona szła , tam szli i oni razem z nią i nigdy od niej nie odstępowali . Na każdej bestii była przy pomocy specjalnych urządzeń umocowana wieża , która ją okrywała , a na niej wojenne narzędzia i czterech żołnierzy , którzy z niej walczyli , a oprócz tego kierujący nią Hindus . Pozostała część konnicy ustawiła się po jednej i po drugiej stronie , na dwóch skrzydłach wojska , ażeby wrogów odstraszyć i zabezpieczyć walczące falangi . Gdy słońce zaczęło się odbijać w złotych i brązowych tarczach , to aż góry od nich zajaśniały i błyszczały jak ogniste pochodnie . Pewna część królewskiego wojska rozciągnęła się po pochyłości góry , a niektórzy byli w dolinie . Tak zaczęli bitwę pewni siebie i w całkowitym porządku . Zadrżeli wszyscy , którzy usłyszeli głos nadciągającej ogromnej ich liczby i chrzęst zbroi . Było to bowiem wojsko bardzo wielkie i mocne . Juda ze swym wojskiem przybliżył się także , aby rozpocząć bitwę , i z królewskiego wojska padło sześciuset żołnierzy . Eleazar Auaran zauważył , że jedna z bestii ma na sobie królewskie pancerze . Była ona większa od wszystkich innych bestii . Sądził on , że na niej jest król . Poświęcił się więc , żeby uratować swój naród , a równocześnie zapewnić sobie wieczną sławę . Odważnie i szybko przedostał się do niej przez środek falangi , zadając śmierć na prawo i na lewo , tak że odstępowano od niego na jedną i drugą stronę . Wtedy podszedł do słonia , przebił go od spodu i zabił , a słoń padając na ziemię przywalił go . Tak oddał tam życie . Gdy oni zobaczyli siłę królewską i napór jego wojska , wycofali się . Oblężenie świątyni jerozolimskiej Część królewskiego wojska wyszła przeciwko nim w stronę Jerozolimy . Król zaś rozłożył obóz , aby walczyć przeciw Judei i przeciw górze Syjon . Z tymi , którzy byli w Bet-Sur , zawarł pokój . Wyszli oni z miasta , bo w kraju był rok szabatowy , a nie mieli dość żywności na to , aby mogli dłużej wytrzymać w zamknięciu . Król więc zajął Bet-Sur i pozostawił w nim załogę do strzeżenia go . Sam zaś rozpoczął oblężenie świątyni , które trwało przez długi czas . Ustawił tam kusze i oblężnicze machiny , mianowicie : balisty do wyrzucania ognia i kamieni , balisty do rzucania strzał i proce . Oni jednak przeciwko ich oblężniczym machinom zrobili swoje machiny wojenne i bronili się przez długi czas . W spiżarniach brakowało im jednak żywności , bo był to siódmy rok , a resztę zapasów zjedli ci , których spomiędzy pogańskich narodów przyprowadzono do Judei . W świątyni więc pozostało już tylko niewielu obrońców , bo głód im bardzo dokuczał , i porozchodzili się każdy do swojej rodzinnej miejscowości . Wtedy Lizjasz dowiedział się , że Filip , którego król Antioch jeszcze za życia ustanowił wychowawcą swego syna Antiocha , aby go nauczyć rządzić królestwem , powrócił z Persji i Medii razem z wojskiem , które było przy królu , i stara się o objęcie władzy . Wobec tego [ Lizjasz ] pospiesznie dał znak , aby odstąpić od oblężenia . Do króla , do dowódców wojska i do żołnierzy mówił : « Codziennie nas ubywa , żywności mamy mało , a miejsce , które oblegamy , jest warowne . Ponadto zaś sprawy królestwa na nas czekają . Teraz więc podajmy prawicę tym ludziom , zawrzyjmy pokój z nimi i z całym ich narodem . Pozwólmy , niech postępują zgodnie ze swoimi obyczajami , tak jak to robili poprzednio . Rozgniewali się oni bowiem i zrobili to wszystko z powodu tych obyczajów , których myśmy im zakazali ». Słowa te spodobały się królowi i dowódcom . Wysłał poselstwo w sprawie zawarcia pokoju , a oni je przyjęli . Gdy król i dowódcy złożyli im zaprzysiężone zapewnienie , wtedy wyszli z twierdzy . Król udał się na górę Syjon , a kiedy zobaczył , jak to miejsce zostało umocnione , złamał przysięgę , którą złożył poprzednio , i mur wokoło rozkazał zburzyć . Potem zaś szybko odjechał i udał się do Antiochii . Zastał tam Filipa panującego nad miastem ; pobił go więc i miasto siłą opanował .
"Górnej krainie" - wg
jest to Media i Persja; "w Elimais" - tekst popr.; por.
.
Tłum. przybliżone; dosł.: "zasłony".
Zob. przypis do
Zob.
O śmierci króla Antiocha IV Epifanesa zob. jeszcze
;
Król Antioch V Eupator miał wtedy 9 lat.
W Jerozolimie.
"Jego" - tzn. zamku (Akry); "roku" = 162 przed Chr.
18 km na południe od Jerozolimy.
Rkp podają różną pisownię tego przydomka.
W którym nie siano zboża.
Zmarł bowiem król Antioch IV Epifanes, a Filip chciał objąć władzę w państwie, którym rządził Lizjasz w imieniu małoletniego króla Antiocha V Eupatora. Zob.
biblia, biblia online, pismo święte, pismo święte online, twoja biblia, ewangelia, stary testament, nowy testament, księga, księgi, prorocy, słowo boga